Μοσχοφίλερο, το διαμάντι του ελληνικού αμπελώνα ...

κείμενα: Κώστας Ταρναβάς | φωτογραφίες: οινοποιείο ΦΡΑΓΚΟΣ ΣΠΥΡΟΣ

Στην καρδιά της Πελοποννήσου στο κεντρικό τμήμα της Αρκαδίας βρίσκεται η περιοχή της  Μαντινείας. Μπορεί το γόητρό της ως ισχυρή πόλη στην
αρχαιότητα να μην υφίσταται πλέον, όμως το θαυμάσιο μοσχοφίλερό της την κατατάσσει στις ισχυρότερες αμπελουργικές ζώνες της χώρας μας.
Το ένδοξο παρελθόν της περιοχής έχουν μείνει να θυμίζουν μόνο τα πολυάριθμα μνημεία.

Το οροπέδιο της Μαντινείας με μέσο υψόμετρο 660 μέτρα περιβάλλεται από τα όρη Μαίναλο, Αρτεμίσιο, Ολίγυρτο, Πάρνωνα και Κτενιά. Τα συγκεκριμένα αργιλώδη και αργιλοασβεστώδη εδάφη “διάλεξε” το κόκκινο αυτό σταφύλι για να χαρίσει στο μοσχοφίλερο έντονα αρώματα τριαντάφυλλου και εσπεριδοειδών. Έτσι κάθε Οκτώβριο γεννιέται σε 5.500 στρέμματα αμπελιών το λευκό κρασί που όλοι απολαμβάνουμε χάρη στη δροσερή φίνα του γεύση κυρίως με ψάρια, πουλερικά, τυριά, αλλαντικά και πράσινες σαλάτες (ενδεδειγμένη θερμοκρασία 12⁰ C).

Το μοσχοφίλερο χαρακτηρίζεται από τους ειδικούς ως ποικιλία ζωηρή και παραγωγική. Τα σταφύλια ωριμάζουν αργά και ο τρύγος πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια του δέκατου μήνα του χρόνου. Ο κίνδυνος από τις φθινοπωρινές βροχές είναι πάντα ορατός και ίσως να αποτελεί ακόμη μια αιτία που το μοσχοφίλερο είναι τόσο “ακριβό” στη γεύση. Οι οινοποιοί λένε πως το κρασί είναι ένας ζωντανός οργανισμός και επηρεάζεται από πολλά.
 Η φράση “ευλογημένος τόπος” είναι πολυφορεμένη, όμως πώς αλλιώς να χαρακτηρίσει κανείς έναν τόπο που παράγει μία από τις καλύτερες ποικιλίες κρασιών στον κόσμο; Γιατί στη Μαντινεία και πουθενά αλλού δεν παράγεται το μοσχοφίλερο.

Όποιοι μάλιστα από τους οινοποιούς δοκίμασαν να το καλλιεργήσουν αλλού, ομολογούν  πως η γεύση και τα αρώματα του  “αυθεντικού”  είναι αξεπέραστα. Είναι μέλος μιας μεγάλης οικογένειας ποικιλιών, με διαφορετικά χαρακτηριστικά και χρώματα που είναι γνωστές με την ονομασία Φιλέρια. Πρόκειται για τη μοναδική κόκκινη, μοσχάτη ελληνική ποικιλία. Αυτό που δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι είναι πως το λευκό ξηρό μοσχοφίλερο που απολαμβάνουμε προέρχεται από ένα κόκκινο σταφύλι μεγάλου μεγέθους, κυλινδροκωνικού σχήματος. Μετά την προσεκτική συλλογή της πρώτης ύλης τα σταφύλια τοποθετούνται σε πνευματικά πιεστήρια.

Ο φλοιός διαχωρίζεται από τον μούστο και η ζύμωση που ακολουθεί πραγματοποιείται σε ανοξείδωτες δεξαμενές, σε αντίθεση με τα κόκκινα κρασιά όπου η ζύμωση γίνεται σε δρύινα βαρέλια. Στη συνέχεια ο οίνος μεταφέρεται σε δεξαμενές αποθήκευσης όπου και παραμένει μέχρι την εμφιάλωση. Εκτός από λευκά μπορεί να παράγει και ροζέ ξηρά κρασιά αλλά και φυσικούς αφρώδεις οίνους λόγω της υψηλής οξύτητας που διαθέτει.  Σημειωτέον, εξαιτίας  του ροδαλού χρώματος των σταφυλιών η οινοποίηση λευκών κρασιών απαιτεί μεγάλη προσοχή.

Πριν από 41 χρόνια, το 1971, στη Μαντινεία δόθηκε το δικαίωμα να παράγει οίνο Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας ( Ο.Π.Α.Π.). Τα αμπέλια της ζώνης καλλιεργούνται με τις ποικιλίες μοσχοφίλερο και ασπρούδες (ονομασία που καλύπτει πολλές λευκές ποικιλίες). Για την παραγωγή των οίνων Ο.Π.Α.Π. Μαντινεία γίνεται συνοινοποίηση μοσχοφίλερου κατά 80% και ασπρουδών κατά 20%.  
Το μοσχοφίλερο συγκαταλέγεται στα τέσσερα “βαριά χαρτιά” της ελληνικής οινοπαραγωγής. Επελέγη μαζί με το Αγιωργίτικο Νεμέας, το Ασύρτικο Σαντορίνης και το Ξινόμαυρο Νάουσας ως μία από τις τέσσερις ποικιλίες – πρεσβευτές των ελληνικών οίνων. Στο εξωτερικό η ποικιλία χαίρει ιδιαίτερης εκτίμησης  και ίσως έχει φτάσει η ώρα η “Πολυάμπελος χώρα” του Ομήρου να αποκτήσει και πάλι τη χαμένη αίγλη που κατείχε στην αρχαιότητα.
Η ιστορία

Οι απόψεις διίστανται και η βιβλιογραφία για το μοσχοφίλερο είναι πλούσια. Μερικοί θεωρούν πως πρόκειται για την Καπνία άμπελο που αναφέρουν οι αρχαίοι συγγραφείς. Μια άλλη εκδοχή υποστηρίζει πως την ποικιλία την έφεραν οι Βαυαροί επί  Όθωνα και πως πρόκειται για μια παραλλαγή είτε της ιταλικής ποικιλίας Traminer, είτε της γαλλικής Gewurztraminer. Πάντως όπως και να έχει, το μοσχοφίλερο είναι ένα, μοναδικό και 100% ελληνικό τέκνο της αρκαδικής γης.




 



Το οινοποιείο και οι αμπελώνες βρίσκονται σε μια απο τις αρχαιότερες περιοχές της Ελλάδας, γνωστή παγκοσμίως απο τα Ομηρικά έπη, τις τραγωδίες των Αρχαίων ποιητών και τους μύθους των Ελλήνων. Οι ανασκαφές στισ Μυκήνες, έφεραν στο φώς της ιστορίας όλα όσα ήταν γνωστά μόνο ως μύθοι.

Με απόλυτο σεβασμό στον τόπο και στις παραδόσεις, το οινοποιείο Φράγκου σας καλεί σε μια διαδρομή γεύσης μέσα απο τους αιώνες.



Άρθρο που δημοσίευσε το περιοδικό

"ΕΠΑΘΛΟ". (Είναι το ίδιο περιοδικό που είχε φέρει στο φως της δημοσιότητας

τις, σπάνιας ομορφιάς, φωτογραφίες από το φαράγγι Ινάχου

του Αρτεμισίου).

Related Posts :